Apteczka do firmy – Kompendium wiedzy

Wyposażenie apteczki – przepisy

Wielu właścicieli firm oraz osób odpowiedzialnych za bezpieczeństwo zakładu pracy głowi się nad tym, gdzie ulokować apteczki pierwszej pomocy oraz co ważniejsze – co powinno się w nich znajdować. Wydawałoby się, że w tak istotnej kwestii z pomocą przyjdą nam ściśle określone przepisy prawne, jednak sprawa wygląda nieco inaczej.

Podstawą prawną, wywołującą u pracodawcy obowiązek zapewnienia odpowiedniego wyposażenia w zakresie udzielania pierwszej pomocy jest Kodeks Pracy – Dz.U.2018.0.917 t.j. – Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r, która to w Art.209¹ głosi:

 

§ 1. Pracodawca jest obowiązany:
1) zapewnić środki niezbędne do udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach, zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników;
2) wyznaczyć pracowników do:
a) udzielania pierwszej pomocy,
b) wykonywania działań w zakresie zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników;
3) zapewnić łączność ze służbami zewnętrznymi wyspecjalizowanymi w szczególności w zakresie udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach, ratownictwa medycznego oraz ochrony przeciwpożarowej.
§ 2. Działania, o których mowa w § 1, powinny być dostosowane do rodzaju i zakresu prowadzonej działalności, liczby zatrudnionych pracowników i innych osób przebywających na terenie zakładu pracy oraz rodzaju i poziomu występujących zagrożeń.
§ 3. Liczba pracowników, o których mowa w § 1 pkt 2, ich szkolenie oraz wyposażenie powinny uwzględniać rodzaj i poziom występujących zagrożeń.
§ 4. W przypadku zatrudniania przez pracodawcę wyłącznie pracowników młodocianych lub niepełnosprawnych – działania, o których mowa w § 1 pkt 2, może wykonywać sam pracodawca.

Oczywiście – dla pracodawcy jest to informacja bardzo lakoniczna. O ile w zakresie wyszkolenia osób do udzielenia Pierwszej Pomocy warto się kierować zasadą – im więcej wiem – tym lepiej potrafię pomóc, o tyle odpowiedni skład apteczki jest gwarancją szybkiego udzielenia pierwszej pomocy, dzięki esencjonalnemu i składającemu się z możliwie najmniejszej ilości elementów wyposażeniu.

W Polsce na dzień 27.10.2018 r. nie istnieją normy określające wymagane wyposażenie apteczki dla ogólnych zagrożeń występujących na stanowiskach pracy. Z pomocą przychodzą nam propozycje Niemieckiego Instytutu Normalizacyjnego (Deutsches Institut für Normung), lepiej znanego pod skrótową nazwą normy – DIN. Na terenie polski zdecydowanie największą popularnością cieszą się gotowe zestawy pierwszej pomocy, wykonane zgodnie z normami DIN 13157 oraz DIN 13164 [Kliknij, aby zobaczyć produkty]. 

Norma DIN 13164 [Kliknij, aby zobaczyć produkty] – największe zastosowanie znalazła w motoryzacji – świetnie sprawdzi się jako wyposażenie apteczki w samochodzie, ciężarówce, autobusie, czy motocyklu. Charakteryzuje się kompaktowymi rozmiarami, a zarazem zapewnia środki niezbędne do pomocy przy wielu urazach. Zawiera:

• 1 szt. Opatrunek indywidualny G
• 2 szt. Opatrunek indywidualny M
• 1 szt. Opatrunek indywidualny K
• 1 kpl. Zestaw plastrów (14szt.)
• 1 szt. Przylepiec 5m x 2,5cm
• 2 szt. Opaska elastyczna 4m x 6cm
• 3 szt. Opaska elastyczna 4m x 8cm
• 1 szt. Chusta opatrunkowa 40 x 60cm
• 1 szt. Chusta opatrunkowa 60 x 80cm
• 3 szt. Kompres 10x10cm (pak po 2szt.)
• 2 szt. Chusta trójkątna
• 1 szt. Nożyczki 14,5cm
• 4 szt. Rękawice winylowe
• 1 szt. Koc ratunkowy 160 x 210cm
• 2 szt. Chusteczka nasączona
• 1 szt. Instrukcja udzielania pierwszej pomocy
  z wykazem telefonów alarmowych.

Norma DIN 13157 [Kliknij, aby zobaczyć produkty] jest często utożsamiana z apteczką przemysłową – jej zawartość nie jest już tak ograniczona wymiarami jak w przypadku apteczek motoryzacyjnych, co sprawia że jest to wersja zasobniejsza i zapewnia środki na większe spektrum urazów – stąd między innymi obecność zimnego kompresu i kompresu na oko. W apteczkę oznaczoną takim skrótem należy wyposażyć zakłady przemysłowe, biura, budynki administracji publicznej czy szkoły. Wyposażenie apteczki zgodne z normą składa się z:

• 1 szt. Kompres zimny
• 2 szt. Kompres na oko
• 3 szt. Kompres 10 x 10cm (pak po 2 szt.)
• 2 szt. Opaska elastyczna 4m x 6cm
• 2 szt. Opaska elastyczna 4m x 8cm
• 1 kpl. Plaster 10 x 6 cm (8szt.)
• 1 kpl. Zestaw plastrów (20szt.)
• 1 szt. Przylepiec 5m x 2,5cm
• 1 szt. Opatrunek indywidualny G
• 3 szt. Opatrunek indywidualny M
• 1 szt. Opatrunek indywidualny K
• 1 szt. Chusta opatrunkowa 60 x 80cm
• 2 szt. Chusta trójkątna
• 1 kpl. Chusta z fliseliny (5 szt.)
• 1 szt. Koc ratunkowy 160 x 210cm
• 1 szt. Nożyczki 19cm
• 4 szt. Rękawice winylowe
• 2 szt. Worek foliowy 30 x 40cm
• 1 szt. Instrukcja udzielania pierwszej pomocy
  wraz z wykazem telefonów alarmowych

Poza wyżej wymienionymi normami możemy spotkać się również z:

DIN 13167 – Charakterystyczna ze względu na bardzo niewielkie rozmiary – popularne wyposażenie apteczki motocyklowej i rowerowej czy turystycznej. [Kliknij, aby zobaczyć produkty]

DIN 13169 – Obszerny skład dla dużej ilości osób w zakładzie. Obecnie, dużo bardziej popularne są zestawy pierwszej pomocy z podwójnym wkładem [Kliknij, aby zobaczyć produkty], zgodnym z normą DIN 13157 oraz DIN 13164.

Mobilna, ścienna, w walizce – Przegląd rodzajów apteczek

Obecnie apteczki dostępne są w kilku formach, co umożliwia dostosowanie jej rodzaju do warunków panujących w zakładzie, lub jej przeznaczenia.

Apteczki motoryzacyjne

Najpopularniejszą formą apteczki motoryzacyjnej jest nylonowa, nieprzemakalna saszetka – dobrym przykładem jest tu apteczka samochodowa VERA Classic. Czy jest to jedyna opcja? Oczywiście nie – pudełko z tworzywa zapobiegnie ewentualnemu zgnieceniu zawartości apteczki – w tym wypadku proponujemy apteczkę samochodową SWING-MED Apa04. Apteczki autobusowe – mogą występować w wersji podłużnej – jak w przypadku produktu firmy VERA.

Apteczki przemysłowe

Apteczki przemysłowe, zależnie od budżetu oraz potrzeb – spotykane są w 3 podstawowych wariantach.

Pudełko ze stelażem ściennym – najprostsza i zarazem najtańsza wersja. Pudełko wykonane z tworzywa sztucznego, ze stelażem montowanym na śruby –  popularne jest również przyklejanie stelażu za pomocą np. taśmy dwustronnej – co świetnie sprawdza się w przypadku montażu w samochodzie, dzięki czemu eliminujemy problem swobodnego poruszania się apteczki pod siedzeniem.  Otwarcie takiej apteczki jest możliwe zarówno po, jak i przed zdjęciem ze stelaża. Dostępna jest z wyposażeniem w obu podstawowych normach DIN 13157 oraz DIN 13164. Dużą popularnością cieszy się model VERA Standard [Kliknij, aby zobaczyć produkt], lub jej nieco tańszy odpowiednik Swing-Med Apa04 [Kliknij, aby zobaczyć produkt] – dostępny w kilku wersjach kolorystycznych.

Walizka z ABS ze stelażem ściennym – Solidna apteczka z tworzywa ABS to nieco droższy wariant, charakteryzujący się jednak dużo większą wytrzymałością i lepszą prezencją, w porównaniu do zwykłej apteczki pudełkowej. Zamykana na wygodne zatrzaski, z rączką umiejscowioną w jej górnej części – co ułatwia szybkie przenoszenie z miejsca na miejsce. Ten typ apteczki może zostać otwarty zarówno dokowany w stelażu dołączonym do zestawu, jak i po zdjęciu. Oprócz standardowej dla apteczek przemysłowych normy DIN 13157, gdzie wyjątkowo popularny jest model Vera TOP10, występuje również w normie DIN 13164 oraz w wersjach z podwójnym wkładem – tu warto zwrócić uwagę na model VERA TOP20 lub jego nieco tańszy odpowiednik firmy Swing-Med.

Apteczki metalowe – to najdroższy, ale jednocześnie najbardziej solidny i pojemny rodzaj apteczki dostępny na rynku. Wyróżnia się także największą rozbieżnością rozmiarów. Zestawy DIN 13164 lub 13157 nie wykorzystują w pełni pojemności wnętrza, co pozwala na niemal dowolną aranżacje praktycznych, najczęściej przestawnych półek znajdujących się wewnątrz apteczki. Zamek na kluczyk zapewnia dostęp do nich jedynie osobom uprawnionym. Stały montaż ścienny oraz konstrukcja wyklucza mobilność, w przeciwieństwie do poprzednich typów apteczek, ale świetnie sprawdzi się w miejscach takich jak kuchnie, restauracje, dyżurki, korytarze, markety, gabinety czy sekretariaty. Zdecydowanie najpopularniejszym modelem w naszej ofercie jest apteczka VERA 2, oraz duża, dwudrzwiowa apteczka Swing-Med 020.

 

Data ważności apteczki = data wymiany wyposażenia

Warto pamiętać, że obowiązkiem pracodawcy jest kontrolowanie daty przydatności do użycia materiałów sterylnych zawartych w wyposażeniu apteczki – wynosi ona 5 lat od daty produkcji i po tym czasie zawartość zestawu aptecznego powinna być BEZWZGLĘDNIE wymieniona. Dzieląc się swoim doświadczeniem jako audytorzy w zakresie BHP, Prawa Pracy i Bezpieczeństwa Przeciwpożarowego doświadczyliśmy także niechlubnych rekordów – rekordowe wkłady były już pełnoletnie, a ich przydatność – jak można się domyślać – zerowa. W przypadku korzystania z gotowych zestawów zgodnych z normami DIN – ich wymiana to nic prostszego – na rynku są dostępne gotowe zestawy, bez konieczności wymiany całej apteczki. [Kliknij, aby zobaczyć produkty].

Ilość apteczek w zakładzie pracy – Norma DIN, a własne doświadczenia

Norma DIN określa zalecane ilości apteczek. Dla apteczki z wyposażeniem DIN 13157 w przypadku np. placu budowy jest to jedna apteczka na 10 osób. W przypadku zakładów produkcyjnych zalecany jest 1 zestaw na 20 osób, w administracji i pracach biurowych ten współczynnik to już 1 do 50.  O ile w przypadku placów budowy, ze względu na utrudnioną logistykę i umiejscowienie apteczek, z podaną wartością nie można się nie zgodzić, to w wypadku pozostałych dwóch rodzajach zakładów pracy liczba apteczek jest zdecydowanie niedoszacowana. Z naszych doświadczeń wynika, że coraz częściej spotykaną i pochwalaną praktyką jest apteczka w każdym pomieszczeniu, w którym pracują ludzie (pomieszczenie biurowe, klasa, gabinet, sekretariat, magazyn), a w przypadku, kiedy na sali pracuje więcej niż 10 osób, należy zastosować wyżej wymienioną zasadę 1 apteczka na 10 osób. Takie rozlokowanie  zestawów pierwszej pomocy jest gwarancją bezpieczeństwa ludzi. Podana przez DIN norma dla administracji i pracach biurowych w praktyce oznacza najczęściej 1 apteczkę na zakład pracy, co po wystąpieniu wypadku wiąże się z koniecznością znalezienia jej i w przeważającej ilości przypadków również znalezienie osoby, która posiada kluczyk do apteczki.

Podsumowanie

Apteczka Pierwszej Pomocy w połączeniu z odpowiednio wyszkolonym personelem to gwarancja sukcesu w sytuacji wystąpienia wypadku przy pracy i konieczności udzielenia pomocy poszkodowanemu. Bądź świadomym pracownikiem, pracodawcą i zadbaj o bezpieczeństwo w swojej firmie. Ten jeden raz, kiedy zostanie użyta – może uratować komuś życie.

 

J.C ©sklep-system.pl